Bài viết này cung cấp một cái nhìn tổng quan về hệ thống giáo dục của Mỹ, bao gồm thông tin về các thuật ngữ được sử dụng trong giáo dục, tổ chức và quản lý trường học, phân loại trường học, các cấp học và đánh giá mỗi cấp học.
Các thuật ngữ giáo dục:
Khi tìm kiếm một trường học ở Mỹ, bạn nên lưu ý đến các thuật ngữ sau đây để có thể tìm được trường đúng mục đích.
- Public School – Trường công: Là một loại trường học ở Mỹ được chính quyền bang đầu tư.
- Grade – Lớp: Được sử dụng để chỉ điểm số (mỗi môn học) và cấp độ học (lớp 1, lớp 2…)
- Report card – Bảng điểm: Một loại giấy tờ được trường cấp cho học sinh sau một học kỳ hoặc cuối năm học, trong đó liệt kê điểm số mỗi môn học.
- Transcript – Học bạ: Một loại tài liệu chính thức được trường cấp, trong đó liệt kê các lớp học đã hoàn thành, điểm số từng môn học, điểm trung bình các môn học, xếp loại trong lớp và các danh hiệu đạt được.
- Grade Point Average – Điểm trung bình học tập: Số điểm trung bình của tất cả các môn học trên lớp mà học sinh đạt được.
- Admission tests – Kỳ thi đầu vào: SAT và ACT là hai kỳ thi đầu vào đại học của Mỹ. Mặc dù thuật ngữ ở mỗi bang khác nhau, song kỳ thi cuối cấp được chuẩn hóa bởi từng bang và không ảnh hưởng đến GPA của học sinh.
Những khác biệt cơ bản:
Năm học: Năm học ở Mỹ khá ngắn. Hầu hết các trường đều tổ chức năm học theo học kỳ. Có hai học kỳ trong một năm học. Học kỳ mùa xuân thường từ giữa tháng 8, đầu tháng 9 đến tháng 12 hoặc tháng 1. Học kỳ mùa xuân từ tháng 1 đến cuối tháng 5, giữa tháng 6.
Quản lý trường học: Khi tìm hiểu về hệ thống giáo dục Mỹ, bạn sẽ thấy việc quản lý và kiểm soát các trường học ở Mỹ rất khác biệt. Trong khi hầu hết các nước khác, chính phủ đầu tư và đưa ra chuẩn quốc gia cho các trường học, quyền quản lý các trường công ở Mỹ thuộc về sở giáo dục của mỗi bang. Các chính sách đều được thiết lập tại mỗi bang và mỗi địa phương, vì vậy chương trình học có thể khác nhau ở từng bang, thậm chí ở từng quận trong một bang.
Các cấp độ giáo dục
| Tuổi | Cấp học | Lớp |
| 3 – 4 | Mẫu giáo | N/A |
| 5 – 10 | Tiểu học | Mẫu giáo – lớp 5 |
| 11 – 13 | Trung học cơ sở | Lớp 6 – lớp 8 |
| 14 – 18 | Trung học phổ thông | Lớp 9 – lớp 12 |
Mẫu giáo là năm học đầu tiên ở cấp tiểu học, tương đương lớp 1 tại Việt Nam. Các trường tiểu học dạy học sinh các kỹ năng nền tảng về đọc, viết, số học cũng như lịch sử, địa lý, giáo dục công dân, thủ công, âm nhạc, khoa học, sức khỏe và vật lý. Ngoại ngữ sẽ được dạy ở trường trung học. Theo Đạo luật “Không bỏ rơi bất kỳ trẻ em nào”, học sinh phải thi cuối kỳ các môn đọc, viết, toán và khoa học từ năm lớp 3 đến lớp 8 và cuối cấp trung học phổ thông.
Khi học sinh bước vào trung học cơ sở, chương trình học sẽ trở nên linh động hơn, bao gồm các môn học bắt buộc và tự chọn. Với các môn học bắt buộc như toán, Tiếng Anh và khoa học, học sinh sẽ được chia thành các nhóm dựa trên thành tích học tập. Học sinh sẽ được linh động lựa chọn các môn học như ngoại ngữ, kinh tế gia đình, hợp xướng và nghệ thuật.
Mặc dù không có một chương trình học chuẩn quốc gia, nhưng chương trình học tại các trường trung học phổ thông trên khắp nước Mỹ có rất nhiều điểm nhất quán. Chính quyền bang sẽ đưa ra một danh sách các môn học bắt buộc để có thể tốt nghiệp. Các môn học này thường là Tiếng Anh, toán, ngoại ngữ, vật lý, nghệ thuật hoặc âm nhạc, khoa học thường thức, khoa học xã hội (môn học này bao gồm lịch sử, chính trị và địa lý). Học sinh được linh động lựa chọn các môn học khác với sự tư vấn và hỗ trợ của cha mẹ và giáo viên hướng dẫn. Rất nhiều trường học “theo dõi” xem học sinh của học muốn học đại học, cao đẳng hay đi làm ngay sau khi tốt nghiệp để kịp thời định hướng.
Sau khi hoàn thành lớp 12 và vượt qua được kỳ thi tốt nghiệp của bang, học sinh sẽ nhận được “Bằng tốt nghiệp trung học phổ thông”.
Các loại trường học
Trường công lập: dạy miễn phí cho sinh viên Mỹ sống trong khu vực. Trường được đầu tư bởi chính quyền bang (từ thuế). 85 – 90% sinh viên Mỹ học tại trường công.
Thông thường, học sinh Mỹ theo học hệ công lập sẽ được phân vào các trường học tại địa phương. Tuy nhiên, nhiều vùng cũng có những trường chuyên, trường quốc tế, học sinh có thể tự đăng ký vào đây. Mặc dù các trường công mở cửa cho tất cả các học sinh, nhưng học sinh sẽ vẫn được chia thành từng nhóm dựa trên thành tích (lớp tài năng, lớp nghề…) và mục tiêu (học đại học, cao đẳng hay đi làm).
Trường tư thục: thu học phí và có số lượng học sinh ít hơn trường công. Các trường này thường được quản lý bởi một hội đồng tư nhân và không phụ thuộc vào luật lệ quy định về chương trình học hay bằng cấp của giáo viên của bang. Khoảng 10% học sinh Mỹ học tại trường tư.
Đánh giá kết quả học tập
Không giống như ở Việt Nam, ở Mỹ không có chương trình học theo chuẩn quốc gia, vì vậy các trường học ở Mỹ không cần giúp sinh viên chuẩn bị cho các kỳ thi như thi tốt nghiệp cấp 3 hay thi đại học. Thay vào đó, sinh viên tập trung để hoàn thành và lấy bằng trung học phổ thông. Các trường đại học sẽ xem xét điểm trung bình học tập (GPA), xếp loại trong lớp và các kỳ thi đầu vào (SAT hoặc ACT) để quyết định học sinh có được nhận vào học hay không. Nói chung, kết quả học tập của học sinh thường được đánh giá liên tục từng học kỳ thông qua một loạt các bài kiểm tra giữa kỳ, cuối kỳ, các bài luận, bài tập về nhà, sự tích cực trong lớp học, học nhóm, các dự án và mật độ tham dự lớp học. Các bản đánh giá này được tổng hợp thành “điểm” cho mỗi môn học vào cuối học kỳ.
Điểm có thể được cho theo chữ (A+, A, B+, B…) hoặc theo số trên thang điểm 4. Những điểm này sẽ được tính trung bình lại thành điểm trung bình học tập (GPA). Học sinh còn được xếp loại trong lớp, xếp loại GPA với các bạn cùng lớp.
Thông thường, phụ huynh học sinh thường nhận được “bảng điểm” thể hiện điểm học tập từng môn học của học sinh vào cuối kỳ hoặc cuối năm. Các bảng điểm này sẽ được ghi vào học bạ và sẽ được gửi cho các trường đại học mà học sinh đăng ký để xét duyệt.
Hệ thống giáo dục Mỹ có nhiều điểm tương đồng và cũng có rất nhiều điểm khác biệt so với Việt Nam. Tuy nhiên, có một sự thật không ai có thể phủ nhận được, đó là hệ thống giáo dục Mỹ vẫn đem lại chất lượng giáo dục tốt nhất trên thế giới hiện nay. Hãy cùng VNPC tìm hiểu về hệ thống giáo dục Mỹ và tìm cho mình một con đường học tập đúng đắn nhất nhé!
Cơ hội chỉ có tại VNPC. Nhanh tay đăng ký tư vấn du học.
VNPC – Tổ chức tư vấn du học uy tín hàng đầu tại Việt Nam.
VNPC là đại diện tuyển sinh của các trường hàng đầu của Mỹ, Anh Úc, Canada, New Zealand, Tây Ban Nha, Thụy Sỹ, Singapore, Hàn Quốc, Trung Quốc,Nhật Bản. Với đội ngũ chuyên viên tư vấn tận tình, giỏi chuyên môn đã tư vấn cho hàng nghìn học sinh, sinh viên Việt Nam thực hiện giấc mơ du học.
VNPC sẽ hỗ trợ du học sinh : tư vấn chọn trường phù hợp với khả năng & nguyện vọng của học sinh, tổ chức phỏng vấn học bổng, hướng dẫn hồ sơ visa hoàn chỉnh và hiệu quả, sắp xếp nhà ở, đón sân bay và các dịch vụ khác theo nhu cầu của du học sinh, hỗ trợ học sinh trong suốt quá trình học tập và sinh sống ở nước ngoài.
Multi Language – Trung tâm ngoại ngữ chất lượng cao
Multi Language được thành lập trên cơ sở hợp tác giữa Văn phòng Tư vấn du học VNPC và các trường Đại Học của nước ngoài. Multi Language là 1 trong nhưng địa chỉ đào tạo ngoại ngữ uy tín tại Việt Nam.
Multi Language tự hào là Trung tâm luyện thi IELTS, TOEIC. có chương trình học chất lượng hiệu quả, linh hoạt , đội ngũ giáo viên nước ngoài tận tâm, giỏi chuyên môn đến từ các nước Mỹ, Anh, Úc, Canada.
Với kinh nghiệm giảng dạy lâu năm từ các giáo viên bản ngữ, Trung tâm ngoại ngữ Multi Language giúp các học viên đạt được các điểm số cao trong thời gian ngắn nhất tại các kỳ thi chứng chỉ Quốc tế IELTS, TOEIC, tiếng Nhật, tiếng Tây Ban Nha.
