Khám phá Nhật Bản - Tất tần tật điều thú vị về đất nước mặt trời mọc

Nhật Bản – nơi mỗi góc phố, mỗi ngọn núi, mỗi truyền thống đều kể một câu chuyện hấp dẫn về sự hòa quyện giữa quá khứ và tương lai. Đất nước mặt trời mọc không chỉ nổi tiếng với những chiếc kimono xinh đẹp hay những ngôi đền thanh tịnh, mà còn là cái nôi của công nghệ, sáng tạo và đổi mới không ngừng. Hãy cùng Tư vấn du học VNPC khám phá sâu hơn về đất nước đầy sắc màu này trong bài viết dưới đây. 

Giới thiệu thông tin chung về Nhật Bản 

Nhật Bản với tên gọi “đất nước mặt trời mọc” là một quốc gia nổi bật với sự kết hợp giữa truyền thống lâu đời và sự phát triển hiện đại vượt bậc. Hãy cùng tìm hiểu những thông tin cơ bản về Nhật Bản để hiểu rõ hơn về văn hóa, con người và đặc trưng của quốc gia này.

Tổng quan chung 

Nhật Bản tên chính thức Nhật Bản Quốc là một quốc đảo bởi được tạo nên từ 4 quần đảo gồm Quần đảo Kuril, quần đảo Nhật Bản, quần đảo Ryukyu, quần đảo Izu-Ogasawara và nằm trong dải núi ngầm trải dài từ Đông Nam Á tới Alaska. Về tên gọi, Nhật Bản theo tiếng Hán có nghĩa là "Mặt trời – 日本" nên còn được biết đến với tên đất nước mặt trời mọc. Ngoài ra, Nhật Bản còn được gọi là xứ phù tang. 

Trang phục truyền thống của Nhật Bản là áo kimono, theo tiếng Nhật nghĩa là "đồ để mặc". Người Nhật hiện đại không mặc Kimono hàng ngày mà chỉ sử dụng vào dịp đặc biệt như ngày lễ, tết, tiệc cưới, hội,.... Thông thường, phụ nữ mặc trang phục này nhiều hơn nam giới và màu sắc nổi bật, nhiều họa tiết hơn. 

Dân số Nhật Bản hiện hơn 123 triệu người theo số liệu mới nhất từ Liên Hợp Quốc (cập nhật vào ngày 06/03/2025) Người Nhật được mệnh danh là "những con vật lao động" với thời gian làm nhiều hơn cũng như sự chăm chỉ, siêng năng vô cùng cao. Họ có thể làm việc cả ngày, thậm chí các cụ ở độ tuổi 70 đến 80 vẫn hăng hái làm việc, không quan trọng tiền bạc bởi đó là điều họ yêu thích. 

Hơn nữa, người Nhật rất coi trọng việc học và ưu tiên học tập từ công việc thực tế đang làm. Tỷ lệ biết chữ ở Nhật gần như 100% và tỷ lệ thất nghiệp cũng rất thấp. Đặc biệt, họ ý thức được việc bảo vệ tài sản và văn hóa của mình nên Nhật Bản là một trong những quốc gia giữ được nhiều nghề truyền thống nhất. 

Vị trí địa lý Nhật Bản 

Diện tích Nhật Bản là 379.954 km2, đứng thứ 60 trên thế giới và chiếm chưa đầy 0,3% tổng diện tích đất toàn thế giới. Quốc gia này nằm ở Đông Bắc của châu Á, được bao bọc bởi biển Thái Bình Dương, biên giới biển tiếp giáp với các nước gồm Nga, Bắc Triều Tiên, Hàn Quốc, Đài Loan, Philippines và Trung Quốc.

Đặc biệt, nước Nhật không có biên giới đất liền với bất kỳ quốc gia nào. Xứ phù tang còn được biết đến là nước có nhiều đảo nhất với 7.000 hòn đảo lớn nhỏ, trong đó có 5 đảo lớn nhất và nhiều người sinh sống gồm Hokkaido, Kyushu, Okinawa, Honshu và Shikoku. 

Thời tiết, khí hậu Nhật Bản 

Khí hậu Nhật Bản ôn hòa với 4 mùa xuân, hạ, thu và đông rõ rệt. Trong đó, mùa xuân và mùa thu là 2 mùa đẹp, thu hút nhiều khách du lịch đến thăm quan. Thời gian và đặc điểm khí hậu từng mùa như sau: 

• Mùa xuân: Kéo dài từ tháng 4 đến tháng 5, nhiệt độ trung bình 21 độ C ở các thành phố như Tokyo và Osaka. Ở vùng phía bắc như Sapporo, nhiệt độ dao động từ 2 độ C đến 10 độ C. 

• Mùa hạ: Từ tháng 6 đến tháng 8, lượng mưa khá nhiều, nhiệt độ và độ ẩm tương đối cao nên Nhật thường xuyên có bão lũ, sóng thần, động đất vào mùa này. 

• Mùa thu: Bắt đầu vào tháng 9 và kéo dài đến hết tháng 11, nhiệt độ trung bình từ 7 đến 27 độ, tuy nhiên có thể sẽ giảm còn 12 đến 14 độ C vào ban đêm. 

• Mùa đông: Từ tháng 12 đến tháng 3, thời tiết vào tháng 12 cực lạnh, nhiều gió mùa tràn đến cho đến tận tháng 2. Mùa này tại Tokyo ấm hơn và nhiệt độ thường không xuống dưới 0 độ C. Tuy nhiên, có nhiều khu vực nhiệt độ có thể giảm sâu tới tận -6 độ C, đặc biệt vào ban đêm và sáng sớm. 

Văn hóa Nhật Bản 

Văn hóa Nhật Bản rất coi trọng truyền thống và gia đình. Người Nhật luôn tôn thờ những giá trị cốt lõi như tôn kính tổ tiên, sự hiếu kính đối với ông bà, cha mẹ, và việc duy trì các nghi lễ gia đình.

• Nghi lễ trà đạo (茶道, Sadō): Đây là một phần quan trọng trong văn hóa Nhật Bản, biểu tượng cho sự thanh tịnh, sự tôn trọng và sự chú tâm vào từng chi tiết nhỏ trong cuộc sống. Trong một buổi lễ trà đạo, mọi hành động đều được thực hiện một cách chậm rãi và tinh tế.

• Tết Nhật Bản (お正月, Oshogatsu): Đây là dịp lễ hội lớn nhất của người Nhật, nơi gia đình sum họp, thăm ông bà, và tham gia vào các nghi lễ cầu may mắn cho năm mới.

Bên cạnh đó, con người Nhật Bản nổi tiếng với tinh thần làm việc chăm chỉ, kỷ luật và tôn trọng trong công việc. Họ luôn cố gắng hoàn thành công việc một cách hoàn hảo và đúng hạn, điều này đã trở thành một phần quan trọng trong văn hóa làm việc ở Nhật Bản.

• Chế độ Kaizen (改善): Là phương pháp cải tiến liên tục trong công việc, áp dụng rộng rãi trong các công ty Nhật Bản, giúp nâng cao hiệu quả và chất lượng công việc.

• Omotenashi: Tinh thần hiếu khách của người Nhật, thể hiện trong việc họ luôn chú ý đến sự thoải mái và hài lòng của khách hàng, bất kể là trong các dịch vụ nhỏ nhất hay các sự kiện lớn.

Ngoài ra, văn hóa Nhật Bản rất chú trọng đến thiên nhiên và các yếu tố tự nhiên. Người Nhật có một mối liên kết sâu sắc với thiên nhiên và thể hiện sự tôn trọng qua các phong tục, lễ hội, và nghệ thuật.

• Ngắm hoa anh đào (花見, Hanami): Đây là một trong những truyền thống phổ biến của người Nhật vào mùa xuân, khi hoa anh đào nở rộ. Người dân sẽ tổ chức các buổi picnic dưới những cây anh đào, thưởng thức không gian và vẻ đẹp tự nhiên.

• Mùa thu và lá đỏ (紅葉, Koyo): Mùa thu là thời điểm người Nhật yêu thích đi ngắm lá phong chuyển màu đỏ rực, điều này phản ánh sự tôn trọng và chiêm ngưỡng vẻ đẹp của thiên nhiên.

Nghệ thuật và ẩm thực Nhật Bản

Nhật Bản có nhiều hình thức nghệ thuật truyền thống, mỗi loại mang một ý nghĩa văn hóa sâu sắc.

• Nghệ thuật Origami (折り紙): Nghệ thuật gấp giấy của người Nhật Bản rất nổi tiếng, thể hiện sự tỉ mỉ và sáng tạo trong từng chi tiết.

• Noh, Kabuki, và Bunraku: Các loại hình nghệ thuật sân khấu truyền thống của Nhật Bản, nơi người xem có thể thưởng thức các vở kịch với âm nhạc, múa, và kịch cổ điển.

• Ikebana (生け花): Nghệ thuật cắm hoa của Nhật Bản không chỉ là việc sắp xếp hoa mà còn là một phương thức thể hiện cảm xúc và sự thanh tịnh.

Ẩm thực Nhật Bản cũng vô cùng phong phú và tinh tế, không chỉ chú trọng vào hương vị mà còn vào vẻ đẹp thẩm mỹ của món ăn.

• Sushi và Sashimi: Đây là hai món ăn phổ biến nhất, thể hiện sự tinh tế trong cách chọn nguyên liệu và chế biến.

• Ramen: Món mì truyền thống Nhật Bản, với nhiều loại nước dùng khác nhau, tùy theo vùng miền.

• Bento: Hộp cơm trưa thường được người Nhật chuẩn bị kỹ lưỡng, không chỉ ngon mà còn được sắp xếp rất đẹp mắt.

>> Xem thêm: Du học Nhật Bản cần chuẩn bị những gì

Tôn giáo Nhật Bản 

Nhật Bản là một trong những quốc gia phức tạp nhất thế giới về tôn giáo. Tôn giáo ở quốc gia này được thống trị bởi 2 tôn giáo chính gồm Thần đạo (Shinto) và Phật giáo với nhiều nghi lễ, phong tục liên quan đến các đền, chùa cũng như nghi thức cúng bái. Cụ thể: 

• Shinto: Là tôn giáo bản địa của Nhật Bản, tập trung vào việc tôn thờ các vị thần (kami) trong thiên nhiên như núi, sông, cây cối. Các đền thờ Shinto thường có những nghi lễ chào đón năm mới và các dịp lễ hội lớn.

• Phật giáo: Được du nhập từ Trung Quốc và Hàn Quốc, Phật giáo cũng có ảnh hưởng lớn đến đời sống tâm linh của người Nhật. Các nghi lễ Phật giáo thường được tổ chức trong các ngôi chùa vào các dịp lễ quan trọng.

Hệ thống giáo dục Nhật Bản 

Năm học tại Nhật Bản thường bắt đầu vào tháng 4 và kết thúc vào tháng 3 năm sau. Nhiều trường tại Nhật áp dụng chế độ 2 học kỳ với kỳ đầu từ tháng 4 đến tháng 9 và kỳ sau từ tháng 10 đến tháng 3. Tuy nhiên, một số trường áp dụng 3 học kỳ và chế độ 4 học kỳ. 

Hệ thống giáo dục Nhật Bản được phân thành các bậc: 

Phổ thông 

Gồm tiểu học, trung học cơ sở (THCS) và trung học phổ thông (THPT). Trong đó, tiểu học và THCS là giáo dục bắt buộc nên gia đình có con mang quốc tịch Nhật Bản, đủ tuổi đi học sẽ nhận được thông báo từ cơ quan quản lý nhà nước tại khu vực sinh sống. Phụ huynh phải tiến hành làm các thủ tục như khám sức khỏe, chuẩn bị giấy tờ,... để con nhập học. 

Với người nước ngoài, đây không phải bậc giáo dục bắt buộc nên hình thức thông báo nhập học cũng khác người bản xứ. Nếu muốn cho con học tạo các trường quốc lập thì phụ huynh phải làm đơn xin nhập học. Trước khi nhập học, phụ huynh phải tiến hành các thủ tục đăng ký như làm giấy chứng nhận đăng ký của người nước ngoài, giấy thông báo nhập học và mang đến trụ sở hành chính của thành phố, quận, huyện sở tại. 

Sau khi tốt nghiệp THCS, học sinh có thể học tiếp lên THPT hoặc trung học chuyên nghiệp (trường nghề). Tuy nhiên, đây không phải giáo dục bắt buộc nên nếu muốn học tiếp thì phải đăng ký dự tuyển. Bậc THPT kéo dài 3 năm, với hình thức học bán thời gian hoặc học từ xa phải mất trên 3 năm. 

Giáo dục bậc cao 

Sau THPT, học sinh Nhật Bản có thể đăng ký và thi vào bậc học cao hơn. Bao gồm:

• Trường kỹ thuật nghề chuyên nghiệp 

• Trường dạy nghề 

• Cao đẳng 

• Đại học 

Tùy vào cơ quan thành lập trường, các cơ sở giáo dục được chia thành: 

• Trường quốc lập do nhà nước quản lý 

• Trường tỉnh lập do chính quyền địa phương các tỉnh thành lập và quản lý

• Trường dân lập do tư nhân thành lập và quản lý

Những địa điểm du lịch nổi tiếng tại Nhật Bản 

Nhật Bản là một quốc gia có vô số địa điểm du lịch nổi tiếng, từ những thành phố hiện đại đến những vùng quê thanh bình, từ những ngôi đền cổ kính đến những khu vui chơi giải trí sôi động. Dưới đây là một số địa điểm nổi bật mà bạn không nên bỏ lỡ khi đến Nhật Bản:

Tokyo

• Tháp Tokyo: Biểu tượng của Tokyo, nơi bạn có thể ngắm nhìn toàn cảnh thành phố từ trên cao.

• Đền Sensoji: Ngôi đền cổ nhất và nổi tiếng nhất ở Tokyo, với kiến trúc độc đáo và không khí linh thiêng.

• Cung điện Hoàng gia: Nơi ở của Hoàng gia Nhật Bản, với kiến trúc nguy nga và những khu vườn tuyệt đẹp.

• Shibuya: Khu phố mua sắm sầm uất và thời trang, nổi tiếng với giao lộ Shibuya Scramble Crossing.

• Harajuku: Khu phố thời trang đường phố độc đáo và đầy màu sắc, nơi bạn có thể tìm thấy những bộ trang phục độc đáo và phong cách.

• Akihabara: Khu phố điện tử nổi tiếng, nơi bạn có thể tìm thấy đủ loại thiết bị điện tử, anime và manga.

• Ginza: Khu phố mua sắm cao cấp với những cửa hàng sang trọng và những thương hiệu nổi tiếng thế giới.

• Ueno Park: Công viên rộng lớn với nhiều bảo tàng, đền thờ và vườn thú.

• Tokyo Disneyland và DisneySea: Hai công viên giải trí nổi tiếng thế giới, nơi bạn có thể trải nghiệm những trò chơi thú vị và gặp gỡ những nhân vật Disney yêu thích.

Kyoto

• Chùa Vàng Kinkaku-ji: Ngôi chùa dát vàng nổi tiếng, một trong những biểu tượng của Kyoto.

• Chùa Thanh Thủy Kiyomizu-dera: Ngôi chùa nằm trên sườn núi, nổi tiếng với kiến trúc độc đáo và khung cảnh tuyệt đẹp nhìn ra thành phố.

• Fushimi Inari-taisha: Ngôi đền nổi tiếng với hàng nghìn cổng torii màu đỏ xếp thành hàng dài.

• Arashiyama: Khu vực ngoại ô xinh đẹp với rừng tre Sagano, chùa Tenryuji và cầu Togetsukyo.

• Gion: Khu phố geisha truyền thống, nơi bạn có thể bắt gặp những geisha duyên dáng trong trang phục kimono.

• Cung điện Hoàng gia Kyoto: Cung điện cổ kính từng là nơi ở của Hoàng gia Nhật Bản.

• Nijo Castle: Lâu đài lịch sử với kiến trúc độc đáo và những khu vườn xinh đẹp.

Osaka

• Lâu đài Osaka: Biểu tượng của Osaka, một lâu đài lịch sử với kiến trúc ấn tượng.

• Dotonbori: Khu phố ăn uống sầm uất với những bảng hiệu neon rực rỡ và nhiều món ăn đường phố hấp dẫn.

• Universal Studios Japan: Công viên giải trí nổi tiếng với những trò chơi cảm giác mạnh và các khu vực theo chủ đề phim ảnh.

• Shinsekai: Khu phố cổ với tháp Tsutenkaku và nhiều quán ăn bình dân.

• Osaka Aquarium Kaiyukan: Một trong những thủy cung lớn nhất thế giới, nơi bạn có thể chiêm ngưỡng nhiều loài sinh vật biển đa dạng.

• Umeda Sky Building: Tòa nhà chọc trời với đài quan sát Floating Garden Observatory, nơi bạn có thể ngắm nhìn toàn cảnh Osaka.

Hokkaido

• Sapporo: Thành phố lớn nhất Hokkaido, nổi tiếng với lễ hội tuyết Sapporo Snow Festival và bia Sapporo.

• Otaru: Thành phố cảng xinh đẹp với kênh đào Otaru, những ngôi nhà cổ kính và những cửa hàng thủy tinh.

• Furano và Biei: Vùng nông thôn nổi tiếng với những cánh đồng hoa oải hương và cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp.

• Hakodate: Thành phố cảng lịch sử với pháo đài Goryokaku hình ngôi sao và cảnh đêm tuyệt đẹp từ núi Hakodate.

• Noboribetsu: Khu nghỉ dưỡng suối nước nóng nổi tiếng với Jigokudani (Thung lũng Địa ngục) và hồ Oyunuma.

• Công viên quốc gia Shiretoko: Khu bảo tồn thiên nhiên hoang sơ với nhiều loài động vật quý hiếm.

Okinawa

• Naha: Thành phố chính của Okinawa, với những bãi biển đẹp, khu mua sắm Kokusai Dori và lâu đài Shurijo.

• Bãi biển Emerald: Bãi biển cát trắng mịn màng và làn nước trong xanh như ngọc bích.

• Churaumi Aquarium: Thủy cung nổi tiếng với bể cá khổng lồ, nơi bạn có thể chiêm ngưỡng cá mập voi và nhiều loài sinh vật biển khác.

• Quần đảo Kerama: Quần đảo xinh đẹp với những rạn san hô tuyệt đẹp, lý tưởng cho hoạt động lặn biển.

• Hiji Falls: Thác nước hùng vĩ nằm giữa rừng nguyên sinh.

• Làng văn hóa Ryukyu: Nơi bạn có thể tìm hiểu về văn hóa và lịch sử độc đáo của Okinawa.

>> Xem thêm: Du học Nhật cần bao nhiêu tiền

Có nên đi du học Nhật Bản không? 

Đi du học Nhật Bản có thể là một cơ hội tuyệt vời, nhưng quyết định này phụ thuộc vào nhiều yếu tố cá nhân. Để đưa ra câu trả lời cho câu hỏi có nên đi du học Nhật Bản không, bạn cần đánh giá khách quan dựa trên ưu điểm và thách thức của lựa chọn này. Những ưu điểm của du học Nhật Bản có thể kể đến: 

• Chất lượng giáo dục cao: Nhật Bản có một hệ thống giáo dục rất phát triển, đặc biệt là trong các lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật, y học, và quản trị kinh doanh. Các trường đại học nổi tiếng như Đại học Tokyo, Đại học Kyoto, và Đại học Osaka cung cấp những chương trình học chất lượng với đội ngũ giảng viên uy tín. Nếu bạn có kế hoạch theo đuổi ngành công nghệ, kỹ thuật hay nghiên cứu khoa học, Nhật Bản là một lựa chọn tuyệt vời.

• Cơ hội nghề nghiệp: Nhật Bản là một trong những nền kinh tế lớn nhất thế giới với rất nhiều cơ hội việc làm trong các lĩnh vực công nghệ, kỹ thuật, và quản lý. Các công ty Nhật Bản rất coi trọng bằng cấp từ các trường đại học của mình và có xu hướng tuyển dụng du học sinh quốc tế nếu bạn có thể sử dụng tiếng Nhật và có kỹ năng phù hợp.

• Học hỏi văn hóa và ngôn ngữ: Nhật Bản là nơi có nền văn hóa phong phú và khác biệt so với nhiều quốc gia khác. Du học tại đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các giá trị truyền thống, nghệ thuật, ẩm thực, cũng như những nét đặc trưng trong cuộc sống và làm việc. Ngoài ra, bạn sẽ có cơ hội học tiếng Nhật, điều này rất hữu ích nếu bạn muốn làm việc tại Nhật Bản sau khi tốt nghiệp.

• Hệ thống hỗ trợ du học sinh: Nhật Bản cung cấp rất nhiều học bổng dành cho du học sinh quốc tế, từ các chương trình học bổng của chính phủ Nhật Bản (MEXT) đến các học bổng từ các trường đại học và tổ chức tư nhân. Ngoài ra, các du học sinh còn nhận được sự hỗ trợ về chỗ ở, hướng dẫn xin visa, và các chương trình giao lưu văn hóa.

• Chế độ an sinh xã hội tốt: Nhật Bản có một hệ thống chăm sóc sức khỏe và an sinh xã hội rất phát triển. Điều này sẽ giúp bạn cảm thấy an tâm hơn trong suốt thời gian học tập và sinh sống tại đây.

Tuy nhiên, du học tại đất nước mặt trời mọc vẫn còn tồn tại một vài thử thách như: 

• Chi phí cao: Du học Nhật Bản có thể đắt đỏ, đặc biệt là chi phí học phí, sinh hoạt phí và nhà ở. Mặc dù có nhiều học bổng, nhưng bạn vẫn cần phải chuẩn bị tài chính tốt để trang trải chi phí sinh hoạt hàng ngày, đặc biệt là ở các thành phố lớn như Tokyo và Osaka.

• Rào cản ngôn ngữ: Mặc dù tiếng Anh được sử dụng rộng rãi trong các trường đại học và trong môi trường công việc quốc tế, nhưng tiếng Nhật vẫn là ngôn ngữ chính trong cuộc sống hàng ngày. Nếu bạn chưa thành thạo tiếng Nhật, bạn sẽ gặp phải một số khó khăn trong giao tiếp và hòa nhập vào cộng đồng. Tuy nhiên, việc học tiếng Nhật trong quá trình du học sẽ mở ra rất nhiều cơ hội trong công việc và cuộc sống sau này.

• Khác biệt văn hóa: Văn hóa Nhật Bản rất khác biệt so với nhiều quốc gia phương Tây và có thể sẽ gặp một số thách thức trong việc làm quen với các quy tắc xã hội, phong tục tập quán, và cách ứng xử trong môi trường học tập. Tuy nhiên, đây cũng là một cơ hội để bạn trưởng thành và học hỏi.

• Cạnh tranh cao: Đối với các ngành học phổ biến như kinh tế, tài chính hay kỹ thuật, sự cạnh tranh có thể khá gay gắt, không chỉ với các du học sinh mà còn với những sinh viên Nhật Bản. Bạn sẽ cần phải nỗ lực rất nhiều để hoàn thành chương trình học và tìm kiếm cơ hội việc làm sau khi tốt nghiệp. 

Tổng kết 

Nhìn chung, Nhật Bản là một quốc gia có sự hòa quyện độc đáo giữa truyền thống và hiện đại. Từ những con phố sầm uất của Tokyo đến những ngôi đền cổ kính ở Kyoto, từ những ngọn núi hùng vĩ đến những bãi biển tuyệt đẹp, Nhật Bản có tất cả những gì bạn cần cho một chuyến đi đáng nhớ. Nếu bạn đang ấp ủ ước mơ khám phá xứ sở Phù Tang hay muốn theo đuổi con đường du học, hãy để VNPC đồng hành cùng bạn. Với đội ngũ chuyên viên tư vấn giàu kinh nghiệm, VNPC sẽ giúp bạn hiện thực hóa giấc mơ du học một cách dễ dàng và trọn vẹn nhất.